Kan Yapan Yiyecekler

Kan yapan yiyecekler yiyerek kansızlık problemlerinizi minimum düzeye indirebilirsiniz. Hem de bu sayfada adı geçen kan yapan besinler sağlıklı beslenme programına diyetisyen tarafından önerilen şekilde eklendiğinde çok değil, 30 gün gibi kısa sürede kan değerlerini normale döndürebilir.

Size özel olarak hazırladığımız bu rehberde kan yapıcı yiyecekler hakkında merak ettiğiniz her sorunun cevabını bulacaksınız. Ayrıca en çabuk kan yapıcı besinler nelerdir, kansızlığa iyi gelen besinler, meyveler, içecekler, kuru yemişler nelerdir, anemi belirtileri nelerdir, tedavisi nasıldır, kansızlığa ne iyi gelir ve kansızlık nasıl geçer bu yazıda cevaplıyoruz.

Kansızlık birçok nedene bağlı olarak ortaya çıktığı için yazımızda hem kan değerini yükselten besinler hem de demir içeren besinler bağlamında kansızlığa iyi gelen yiyeceklere odaklanıyoruz.

Kan Yapan Yiyecekler
kan yapan besinler
Kan yapan yiyecekler

Kan yapan besinler nelerdir sorusunun cevabını vermeden önce kansızlık nedir ve neden olur sorularını cevaplayalım. Yazımızın bu bölümünde, tıp dilinde anemi olarak isimlendirilen kansızlığın nedenleri, belirtileri ve çeşitleri nelerdir, tedavisi nasıl olur sorularını verelim.

Alyuvarların yani kırmızı kan hücrelerinin sayısı normalden az ise kansızlık problemi ile karşı karşıya olduğunuz söylenebilir. Bunun tespit edilebilmesi için kesinlikle tahlil yaptırmanız ve doktor kontrolü şarttır.

Kansızlık Nedenleri
Genellikle çocukluk çağında demir eksikliğine bağlı olarak gelişir. Demir, hemoglobinin yani alyuvarlar içinde bulunan ve oksijen taşınmasında görevli olan maddenin en önemli yapı taşlarından biridir.

Hemoglobin ise vücudun farklı bölgelerine oksijen taşıyan insan vücudu için son derece gerekli bir proteindir. Vücuttaki seviyesini korumak çok önemlidir. Sağlıklı cilt, saç ve vücut bakımında önemli bir rol oynar. Hemoglobin düzeyleri çok düşük ise doktor size demir takviyesi tüketmenizi önerebilir. Düşük hemoglobin belirtileri; mide rahatsızlığı, bulantı, kusma, ishal, ateş ve kabızlık olarak sayılabilir. Demirin yeterince alınmaması anemi adı verilen kansızlığa neden olabilir.

Kansızlık (Anemi) Belirtileri
Yorgunluk, bitkinlik ve halsizlik
Yeme isteğinin azalması ve iştahsızlık
Deri rengindeki değişimler, solukluk
Akdeniz Anemisi
Vücudun bozuk hemoglobin üretmesi durumuna talasemi olarak da adlandırılabilen Akdeniz anemisi denir. Bu bozuk hemoglobin içeren alyuvarlar dalakta parçalanırlar. Böylece oksijen taşıyan bu alyuvarların sayısının azalması sonucunda kansızlık meydana gelir. Ülkemizde en sık Akdeniz ve Ege bölgelerinde görülür.

kan yapan yiyecekler
Kan yapan besinler

Ne tür bir anemiye sahip olduğunuzu öğrenmeniz doğru teşhisin konulması açısından büyük bir önem taşımaktadır. Eğer normal kansızlık durumu varsa doktor sizden demir içeren gıdaları tüketmeniz isteyebilir.

Akdeniz anemisi teşhisi konulan hastaların demir içeren gıdalarla beslenmeleri çok tehlikelidir. Bu nedenle doktor tarafından muayene edilmeden kulaktan dolma bilgileri uygulamaya kalkışmanız sağlığınızı ciddi anlamda tehlikeye atar.

Kan Yapan Besinler
Aşağıda kan yapan besinler ile ilgili bir liste göreceksiniz. Ancak bunlar ile ilgili avantaj ve dezavantajlı bazı durumlar söz konusudur. Bu nedenle daha ayrıntılı bilgiler için lütfen yazının devamını okuyunuz. Çünkü bunlardan bazıları diğerlerine göre daha etkili olabilir. Bu nedenle doktorunuza danışmadan kullanmanız sakıncalı olabilir.

Kırmızı et
Karaciğer
Dana eti
Hindi eti
Tavuk ciğeri
Beyin
Sardalye
Badem
Kavrulmuş fıstık
Fındık
Şam fıstığı
Bezelye
Nohut
Kuru fasulye
Ay çekirdeği
Soya fasulyesi
Maydanoz
Muz
Domates
Ispanak
Zenginleştirilmiş kahvaltılık gevrekler,
Alabalık
Somon
Yoğurt
Peynir
Yumurta sarısı
Koyun budu
Arpa
Kepek ekmeği
Pirinç

Hemoglobin Üretimini Artıran Besinler
Hemoglobin vücudumuzda üretilir ancak bazı besinlerin tüketimi hemoglobin üretimini artırır. Bu da kanın oksijen taşıma kapasitesini yükseltir. Yani hemoglobin açısından zengin derken içinde hemoglobin olduğu anlamına gelmiyor. Burada bahsedilen gıdaları tüketebilmeniz için mutlaka doktor teşhisi ve kontrolü şarttır. Yukarıda da ifade edildiği gibi sizdeki anemi çeşidi neler yemeniz ve neler yememeniz gerektiğini etkileyeceği için mutlaka doktorunuzun önerilerini uygulamanız gerekiyor. İşte hemoglobin açısından zengin besinler:

1. Kırmızı et

Sağlıkla ilgili her aramada karşımıza çıkan kırmızı et zengin bir hemoglobin kaynağıdır ve B12, vitamini içeren kırmızı et vücuttaki normal demir seviyesini korumaya yardımcı olur. En iyi hemoglobin üreten besindir. Bu nedenle özellikle kansızlık problemi ile karşı karşıya olanlar doktor önerisi ile günde 50 -100 gram arasında tüketebilir. Doktorları ne kadar tüketmesi gerektiğini zaten açıklayacaktır.

2. Deniz ürünleri

“Denizden babanız çıksa yiyebilirsiniz.” sözü fazla iddialı olsa da kansızlık sorunuz varsa bu sorunu gidermek için çok iyi bir alternatiftir deniz ürünleri.Hemoglobin üretimi artıran deniz ürünleri Ton balığı, istiridye, yayın balığı, somon, istiridye ve sardalye olarak sıralanabilir.

3. Süt ürünleri

Bir çok yerde süt kansızlık yapabilir şeklinde açıklamalar görmüş olabilirsiniz. Süt doktorunuzun önereceği şekilde tüketilebilir. Genellikle demir emilimini engellediği için süt eğer demir takviyesi kullanıyorsanız takviyeden en az 2 saat sonra tüketmenizde yarar vardır. Ancak, ayran, lor ve peynir gibi süt ürünleri vücutta hemoglobin üretilmesini sağlayan gıdalardandır.

4. Tavuk ürünleri

Hemoglobin üretimini sağlayan en önemli tavuk ürünü yumurtadır. Özellikle yumurta sarısı demir açısından zengindir ve hemoglobin üretimine yardımcı olur.

5. Tahıllar

Ekmekler, makarna ve tahıl demir birincil kaynaklarıdır. Arpa, buğday unu, pirinç, uzun taneli kahverengi pirinç gibi tahıllar ve ekmekler de demir açısından zengin kaynaklardır. Kepekli olanları ise lif açısından da zengindirler.

6. Baklagiller

Nohut, kuru fasulye, beyaz fasulye gibi baklagiller iyi oranda demir içerir. Yine diyetisyeniniz ya da doktorunuzun önereceği şekilde tüketmeniz kansızlık sorununuzu çözmenize yardımcı olacaktır.

7. Sebzeler

Özellikle pancar ve ıspanak gibi sebzeler, hemoglobin oluşumuna yardımcı olur. Kan sayımı yaptırmadan önce yiyeceğiniz suda haşlanmış ıspanak yemeği kan düzeylerinin yükseltebilir.

8. Meyveler

Meyveler, insan vücudu için çok yararlı olan antioksidanlar, vitaminler ve mineraller içerir. Eğer kansızlık problemi ile karşılaştıysanız doktorunuz size demir açısından zengin kan yapıcı meyveleri önerebilir.

Bu meyvelere karpuz, üzüm, greyfurt, domates, elma, muz, portakal, çilek ve avokado örnek verilebilir. Ayrıca yüksek demir içeriği olan kurutulmuş meyveler de hemoglobin üretiminde çok etkilidirler. Bunlar; kuru kayısı, kuru erik, kuru üzüm ve kuru yemişler olarak sıralanabilir.

Kan Yapan Mineraller
Kan oluşumunu sağlayan minerallerden en önemlisi hiç şüphesiz demir mineralidir. Demirin kansızlıkla olan ilişkisini yukarıda ifade etmiştik. Ancak Akdeniz anemisi teşhisi konulan hastaların demir kullanmaması gerekir. Çünkü demir bazı organlarda birikir ve bazı rahatsızlıklara yol açar.

Demir

Demir minerali hemoglobin maddesinin en önemli bileşenlerinden biridir. Hem hayvansal kaynaklardan hem de bitkisel kaynaklardan elde edilebilen demirin emilimi kolaydır. İyi demir kaynakları tavuk karaciğeri, istiridye, sığır eti, hindi, zenginleştirilmiş kahvaltılık gevrekler, soya fasulyesi, mercimek, barbunya fasulyesi, şeker pekmezi ve ıspanak sayılabilir.

Demir İhtiyacı

Özellikle kadınlar için son derece önemli bir mineral olan demir hemoglobin üretiminin yanı sıra bazı enzimlerin ve minerallerin absorbe edilmesinde de rol oynar. Doktorunuz eğer kansızlık teşhisi koyduysa size ne kadar tüketmeniz gerektiğini söyleyecektir. Ancak sağlıklı bir bireyin günlük demir ihtiyacı aşağıdaki gibidir.

Yetişkin kadınlar için günlük demir ihtiyacı: 10-12 mg
Yetişkin erkekler için günlük demir ihtiyacı: 8-10 mg

Demir İçeren Besinler
demir içeren yiyecekler
Demir içeren besinler

Demir içeren besinleri hayvansal ve bitkisel kaynaklar şeklinde ikiye ayırarak inceleyebiliriz. Yukarıda genel olarak hem hayvansal hem de bitkisel demir içeren besinlerden bahsettik. Ancak hangisi ne kadar oranda demir içerir. Bunun bilgisini de aşağıya listeledik.

Herhangi bir kansızlık probleminde hayvansal demir kaynakları ile mi yoksa bitkisel demir kaynakları ile mi beslenmeniz gerektiğini doktorunuza danışabilirsiniz. Tabi ki ne kadar oranda tüketmeniz gerektiğini de doktora danışmak suretiyle öğrenebilirsiniz. Ayrıca demir eksikliği gibi bir durumdan şüpheleniyorsanız “demir eksikliği belirtileri” başlıklı yazımıza bakabilirsiniz.

A. Hayvansal Demir İçeren Yiyecekler
Protein açısından yeterli olmayan diyetler demir emilimini azaltan faktörlerdendir. Bu nedenle yüksek oranda protein içeren hayvansal gıdaların tüketimi aynı zamanda demir emilimini artırsa da sodyum minerali ve trans yağlar içermesi açısından olumsuz olarak görülebilir. Ancak hayvansal demir içeren yiyecekleri doktorunuzun önereceği şekilde kullanabilirsiniz.

1. Karaciğer

100 gram karaciğerde ortalama 21 gram protein ve 12 mg demir bulunur. Bu yetişkin kadınların günlük demir ihtiyacının tamamını karşılarken erkeklerde ihtiyaçtan fazlasını içerir. Ancak 120 mg kolesterol içerdiğini unutmayın ve doktorunuzun önereceği şekilde tüketin.

2. Tavuk ciğeri

100 gram tavuk ciğerinde ortalama 22 gram protein ve 7,4 mg demir bulunur. Bu yetişkin kadınların günlük demir ihtiyacının yaklaşık yüzde 60’ını karşılarken erkeklerde günlük ihtiyacı yüzde 70-75 oranında karşılar. Ancak 185 mg kolesterol içerdiğini unutmayın ve doktorunuzun önereceği şekilde tüketin.

3. Beyin

100 gram beyinde ortalama 10 gram protein ve 3,5 mg demir bulunur. Bu yetişkin kadınların günlük demir ihtiyacının yaklaşık yüzde 30’unu karşılarken erkeklerde günlük ihtiyacı yüzde 40 oranında karşılar. Ancak yüksek oranda yaklaşık 3100 mg yani 3,1 gram kolesterol içerdiğini unutmayın ve doktorunuzun önereceği şekilde tüketin. Diğer bir olumsuz yani ise protein oranının daha az olmasıdır.

4. Dana göğüs eti

100 gram dana göğüs etinde 18 gram protein ve 3 mg demir bulunur. Bu yetişkin kadınların günlük demir ihtiyacının yaklaşık yüzde 25’ini karşılarken erkeklerde günlük ihtiyacı yüzde 35 oranında karşılar. Kolesterol oranının düşük olması tercih sebebidir. Ancak yine de doktorunuza danışmanız gerekir.

5. Sardalye

100 gram sardalyede 19 gram protein ve 2,5 mg demir bulunur. Bu yetişkin kadınların günlük demir ihtiyacının yaklaşık yüzde 20’ini karşılarken erkeklerde günlük ihtiyacı yüzde 30 oranında karşılar. Kolesterol yoktur. Doktorunuzun önerdiği şekilde yiyebilirsiniz.

6. Dana böbrek

100 gram dana böbrekte 16 gram protein ve 3,2 mg demir bulunur. Bu yetişkin kadınların günlük demir ihtiyacının yaklaşık yüzde 26’ini karşılarken erkeklerde günlük ihtiyacı yüzde 37 oranında karşılar. Ancak kolesterol miktarı yüksektir ve yaklaşık 350 mg kadardır. Bu nedenle kansızlık sorunu yaşayanlar için pek önerilmez.

7. Koyun but

100 gram koyun butta 18 gram protein ve 2,7 mg demir bulunur. Kolesterol miktarı ise yaklaşık 70 mg kadardır. Doktorunuz bunu tüketmenizi önerebilir. Protein oranı yüksek olduğu için demir emilimini de artırır.

8. Hindi budu

100 gram hindi butta 20 gram protein ve 3 mg demir bulunur. Bu yetişkin kadınların günlük demir ihtiyacının yaklaşık yüzde 25’ini karşılarken erkeklerde günlük ihtiyacı yüzde 35 oranında karşılar. Kolesterol miktarı yaklaşık 75 mg’dır.

9. Yumurta sarısı

Tek bir orta boy yumurtanın sarısını yediğinizde yaklaşık 3 mg demir kazanmış olursunuz. Yumurtayı zeytinyağında yapmanız daha sağlıklı olacaktır.

Aynı zamanda dil, yürek, pirzola, sosis, tavuk but, alabalık, ton balığı ve karides de diğer demir içeren hayvansal gıdalar arasındadır.

Kan Yapan Yiyecekler Nilüfer Sipahi 8 Sene – Önce
FACEBOOK ÖNCEKİ YAZI SONRAKİ YAZI
İçindekiler
Kan yapan yiyecekler yiyerek kansızlık problemlerinizi minimum düzeye indirebilirsiniz. Hem de bu sayfada adı geçen kan yapan besinler sağlıklı beslenme programına diyetisyen tarafından önerilen şekilde eklendiğinde çok değil, 30 gün gibi kısa sürede kan değerlerini normale döndürebilir.

Size özel olarak hazırladığımız bu rehberde kan yapıcı yiyecekler hakkında merak ettiğiniz her sorunun cevabını bulacaksınız. Ayrıca en çabuk kan yapıcı besinler nelerdir, kansızlığa iyi gelen besinler, meyveler, içecekler, kuru yemişler nelerdir, anemi belirtileri nelerdir, tedavisi nasıldır, kansızlığa ne iyi gelir ve kansızlık nasıl geçer bu yazıda cevaplıyoruz.

Kansızlık birçok nedene bağlı olarak ortaya çıktığı için yazımızda hem kan değerini yükselten besinler hem de demir içeren besinler bağlamında kansızlığa iyi gelen yiyeceklere odaklanıyoruz.

Kan Yapan Yiyecekler
kan yapan besinler
Kan yapan yiyecekler

Kan yapan besinler nelerdir sorusunun cevabını vermeden önce kansızlık nedir ve neden olur sorularını cevaplayalım. Yazımızın bu bölümünde, tıp dilinde anemi olarak isimlendirilen kansızlığın nedenleri, belirtileri ve çeşitleri nelerdir, tedavisi nasıl olur sorularını verelim.

Alyuvarların yani kırmızı kan hücrelerinin sayısı normalden az ise kansızlık problemi ile karşı karşıya olduğunuz söylenebilir. Bunun tespit edilebilmesi için kesinlikle tahlil yaptırmanız ve doktor kontrolü şarttır.

Kansızlık Nedenleri
Genellikle çocukluk çağında demir eksikliğine bağlı olarak gelişir. Demir, hemoglobinin yani alyuvarlar içinde bulunan ve oksijen taşınmasında görevli olan maddenin en önemli yapı taşlarından biridir.

Hemoglobin ise vücudun farklı bölgelerine oksijen taşıyan insan vücudu için son derece gerekli bir proteindir. Vücuttaki seviyesini korumak çok önemlidir. Sağlıklı cilt, saç ve vücut bakımında önemli bir rol oynar. Hemoglobin düzeyleri çok düşük ise doktor size demir takviyesi tüketmenizi önerebilir. Düşük hemoglobin belirtileri; mide rahatsızlığı, bulantı, kusma, ishal, ateş ve kabızlık olarak sayılabilir. Demirin yeterince alınmaması anemi adı verilen kansızlığa neden olabilir.

Kansızlık (Anemi) Belirtileri
Yorgunluk, bitkinlik ve halsizlik
Yeme isteğinin azalması ve iştahsızlık
Deri rengindeki değişimler, solukluk
Akdeniz Anemisi
Vücudun bozuk hemoglobin üretmesi durumuna talasemi olarak da adlandırılabilen Akdeniz anemisi denir. Bu bozuk hemoglobin içeren alyuvarlar dalakta parçalanırlar. Böylece oksijen taşıyan bu alyuvarların sayısının azalması sonucunda kansızlık meydana gelir. Ülkemizde en sık Akdeniz ve Ege bölgelerinde görülür.

kan yapan yiyecekler
Kan yapan besinler

Ne tür bir anemiye sahip olduğunuzu öğrenmeniz doğru teşhisin konulması açısından büyük bir önem taşımaktadır. Eğer normal kansızlık durumu varsa doktor sizden demir içeren gıdaları tüketmeniz isteyebilir.

Akdeniz anemisi teşhisi konulan hastaların demir içeren gıdalarla beslenmeleri çok tehlikelidir. Bu nedenle doktor tarafından muayene edilmeden kulaktan dolma bilgileri uygulamaya kalkışmanız sağlığınızı ciddi anlamda tehlikeye atar.

Kan Yapan Besinler
Aşağıda kan yapan besinler ile ilgili bir liste göreceksiniz. Ancak bunlar ile ilgili avantaj ve dezavantajlı bazı durumlar söz konusudur. Bu nedenle daha ayrıntılı bilgiler için lütfen yazının devamını okuyunuz. Çünkü bunlardan bazıları diğerlerine göre daha etkili olabilir. Bu nedenle doktorunuza danışmadan kullanmanız sakıncalı olabilir.

Kırmızı et
Karaciğer
Dana eti
Hindi eti
Tavuk ciğeri
Beyin
Sardalye
Badem
Kavrulmuş fıstık
Fındık
Şam fıstığı
Bezelye
Nohut
Kuru fasulye
Ay çekirdeği
Soya fasulyesi
Maydanoz
Muz
Domates
Ispanak
Zenginleştirilmiş kahvaltılık gevrekler,
Alabalık
Somon
Yoğurt
Peynir
Yumurta sarısı
Koyun budu
Arpa
Kepek ekmeği
Pirinç
İbrahim Saraçoğlu İncir Kürü

Hemoglobin Üretimini Artıran Besinler
Hemoglobin vücudumuzda üretilir ancak bazı besinlerin tüketimi hemoglobin üretimini artırır. Bu da kanın oksijen taşıma kapasitesini yükseltir. Yani hemoglobin açısından zengin derken içinde hemoglobin olduğu anlamına gelmiyor. Burada bahsedilen gıdaları tüketebilmeniz için mutlaka doktor teşhisi ve kontrolü şarttır. Yukarıda da ifade edildiği gibi sizdeki anemi çeşidi neler yemeniz ve neler yememeniz gerektiğini etkileyeceği için mutlaka doktorunuzun önerilerini uygulamanız gerekiyor. İşte hemoglobin açısından zengin besinler:

1. Kırmızı et

Sağlıkla ilgili her aramada karşımıza çıkan kırmızı et zengin bir hemoglobin kaynağıdır ve B12, vitamini içeren kırmızı et vücuttaki normal demir seviyesini korumaya yardımcı olur. En iyi hemoglobin üreten besindir. Bu nedenle özellikle kansızlık problemi ile karşı karşıya olanlar doktor önerisi ile günde 50 -100 gram arasında tüketebilir. Doktorları ne kadar tüketmesi gerektiğini zaten açıklayacaktır.

2. Deniz ürünleri

“Denizden babanız çıksa yiyebilirsiniz.” sözü fazla iddialı olsa da kansızlık sorunuz varsa bu sorunu gidermek için çok iyi bir alternatiftir deniz ürünleri.Hemoglobin üretimi artıran deniz ürünleri Ton balığı, istiridye, yayın balığı, somon, istiridye ve sardalye olarak sıralanabilir.

3. Süt ürünleri

Bir çok yerde süt kansızlık yapabilir şeklinde açıklamalar görmüş olabilirsiniz. Süt doktorunuzun önereceği şekilde tüketilebilir. Genellikle demir emilimini engellediği için süt eğer demir takviyesi kullanıyorsanız takviyeden en az 2 saat sonra tüketmenizde yarar vardır. Ancak, ayran, lor ve peynir gibi süt ürünleri vücutta hemoglobin üretilmesini sağlayan gıdalardandır.

4. Tavuk ürünleri

Hemoglobin üretimini sağlayan en önemli tavuk ürünü yumurtadır. Özellikle yumurta sarısı demir açısından zengindir ve hemoglobin üretimine yardımcı olur.

5. Tahıllar

Ekmekler, makarna ve tahıl demir birincil kaynaklarıdır. Arpa, buğday unu, pirinç, uzun taneli kahverengi pirinç gibi tahıllar ve ekmekler de demir açısından zengin kaynaklardır. Kepekli olanları ise lif açısından da zengindirler.

6. Baklagiller

Nohut, kuru fasulye, beyaz fasulye gibi baklagiller iyi oranda demir içerir. Yine diyetisyeniniz ya da doktorunuzun önereceği şekilde tüketmeniz kansızlık sorununuzu çözmenize yardımcı olacaktır.

7. Sebzeler

Özellikle pancar ve ıspanak gibi sebzeler, hemoglobin oluşumuna yardımcı olur. Kan sayımı yaptırmadan önce yiyeceğiniz suda haşlanmış ıspanak yemeği kan düzeylerinin yükseltebilir.

8. Meyveler

Meyveler, insan vücudu için çok yararlı olan antioksidanlar, vitaminler ve mineraller içerir. Eğer kansızlık problemi ile karşılaştıysanız doktorunuz size demir açısından zengin kan yapıcı meyveleri önerebilir.

Bu meyvelere karpuz, üzüm, greyfurt, domates, elma, muz, portakal, çilek ve avokado örnek verilebilir. Ayrıca yüksek demir içeriği olan kurutulmuş meyveler de hemoglobin üretiminde çok etkilidirler. Bunlar; kuru kayısı, kuru erik, kuru üzüm ve kuru yemişler olarak sıralanabilir.

Kan Yapan Mineraller
Kan oluşumunu sağlayan minerallerden en önemlisi hiç şüphesiz demir mineralidir. Demirin kansızlıkla olan ilişkisini yukarıda ifade etmiştik. Ancak Akdeniz anemisi teşhisi konulan hastaların demir kullanmaması gerekir. Çünkü demir bazı organlarda birikir ve bazı rahatsızlıklara yol açar.

Demir

Demir minerali hemoglobin maddesinin en önemli bileşenlerinden biridir. Hem hayvansal kaynaklardan hem de bitkisel kaynaklardan elde edilebilen demirin emilimi kolaydır. İyi demir kaynakları tavuk karaciğeri, istiridye, sığır eti, hindi, zenginleştirilmiş kahvaltılık gevrekler, soya fasulyesi, mercimek, barbunya fasulyesi, şeker pekmezi ve ıspanak sayılabilir.

Demir İhtiyacı

Özellikle kadınlar için son derece önemli bir mineral olan demir hemoglobin üretiminin yanı sıra bazı enzimlerin ve minerallerin absorbe edilmesinde de rol oynar. Doktorunuz eğer kansızlık teşhisi koyduysa size ne kadar tüketmeniz gerektiğini söyleyecektir. Ancak sağlıklı bir bireyin günlük demir ihtiyacı aşağıdaki gibidir.

Yetişkin kadınlar için günlük demir ihtiyacı: 10-12 mg
Yetişkin erkekler için günlük demir ihtiyacı: 8-10 mg

Demir İçeren Besinler
demir içeren yiyecekler
Demir içeren besinler

Demir içeren besinleri hayvansal ve bitkisel kaynaklar şeklinde ikiye ayırarak inceleyebiliriz. Yukarıda genel olarak hem hayvansal hem de bitkisel demir içeren besinlerden bahsettik. Ancak hangisi ne kadar oranda demir içerir. Bunun bilgisini de aşağıya listeledik.

Herhangi bir kansızlık probleminde hayvansal demir kaynakları ile mi yoksa bitkisel demir kaynakları ile mi beslenmeniz gerektiğini doktorunuza danışabilirsiniz. Tabi ki ne kadar oranda tüketmeniz gerektiğini de doktora danışmak suretiyle öğrenebilirsiniz. Ayrıca demir eksikliği gibi bir durumdan şüpheleniyorsanız “demir eksikliği belirtileri” başlıklı yazımıza bakabilirsiniz.

A. Hayvansal Demir İçeren Yiyecekler
Protein açısından yeterli olmayan diyetler demir emilimini azaltan faktörlerdendir. Bu nedenle yüksek oranda protein içeren hayvansal gıdaların tüketimi aynı zamanda demir emilimini artırsa da sodyum minerali ve trans yağlar içermesi açısından olumsuz olarak görülebilir. Ancak hayvansal demir içeren yiyecekleri doktorunuzun önereceği şekilde kullanabilirsiniz.

1. Karaciğer

100 gram karaciğerde ortalama 21 gram protein ve 12 mg demir bulunur. Bu yetişkin kadınların günlük demir ihtiyacının tamamını karşılarken erkeklerde ihtiyaçtan fazlasını içerir. Ancak 120 mg kolesterol içerdiğini unutmayın ve doktorunuzun önereceği şekilde tüketin.

2. Tavuk ciğeri

100 gram tavuk ciğerinde ortalama 22 gram protein ve 7,4 mg demir bulunur. Bu yetişkin kadınların günlük demir ihtiyacının yaklaşık yüzde 60’ını karşılarken erkeklerde günlük ihtiyacı yüzde 70-75 oranında karşılar. Ancak 185 mg kolesterol içerdiğini unutmayın ve doktorunuzun önereceği şekilde tüketin.

3. Beyin

100 gram beyinde ortalama 10 gram protein ve 3,5 mg demir bulunur. Bu yetişkin kadınların günlük demir ihtiyacının yaklaşık yüzde 30’unu karşılarken erkeklerde günlük ihtiyacı yüzde 40 oranında karşılar. Ancak yüksek oranda yaklaşık 3100 mg yani 3,1 gram kolesterol içerdiğini unutmayın ve doktorunuzun önereceği şekilde tüketin. Diğer bir olumsuz yani ise protein oranının daha az olmasıdır.

4. Dana göğüs eti

100 gram dana göğüs etinde 18 gram protein ve 3 mg demir bulunur. Bu yetişkin kadınların günlük demir ihtiyacının yaklaşık yüzde 25’ini karşılarken erkeklerde günlük ihtiyacı yüzde 35 oranında karşılar. Kolesterol oranının düşük olması tercih sebebidir. Ancak yine de doktorunuza danışmanız gerekir.

5. Sardalye

100 gram sardalyede 19 gram protein ve 2,5 mg demir bulunur. Bu yetişkin kadınların günlük demir ihtiyacının yaklaşık yüzde 20’ini karşılarken erkeklerde günlük ihtiyacı yüzde 30 oranında karşılar. Kolesterol yoktur. Doktorunuzun önerdiği şekilde yiyebilirsiniz.

6. Dana böbrek

100 gram dana böbrekte 16 gram protein ve 3,2 mg demir bulunur. Bu yetişkin kadınların günlük demir ihtiyacının yaklaşık yüzde 26’ini karşılarken erkeklerde günlük ihtiyacı yüzde 37 oranında karşılar. Ancak kolesterol miktarı yüksektir ve yaklaşık 350 mg kadardır. Bu nedenle kansızlık sorunu yaşayanlar için pek önerilmez.

7. Koyun but

100 gram koyun butta 18 gram protein ve 2,7 mg demir bulunur. Kolesterol miktarı ise yaklaşık 70 mg kadardır. Doktorunuz bunu tüketmenizi önerebilir. Protein oranı yüksek olduğu için demir emilimini de artırır.

8. Hindi budu

100 gram hindi butta 20 gram protein ve 3 mg demir bulunur. Bu yetişkin kadınların günlük demir ihtiyacının yaklaşık yüzde 25’ini karşılarken erkeklerde günlük ihtiyacı yüzde 35 oranında karşılar. Kolesterol miktarı yaklaşık 75 mg’dır.

9. Yumurta sarısı

Tek bir orta boy yumurtanın sarısını yediğinizde yaklaşık 3 mg demir kazanmış olursunuz. Yumurtayı zeytinyağında yapmanız daha sağlıklı olacaktır.

Aynı zamanda dil, yürek, pirzola, sosis, tavuk but, alabalık, ton balığı ve karides de diğer demir içeren hayvansal gıdalar arasındadır.

Mustafa Yenerel Kansızlığa İyi Gelen Yiyecekleri Anlatıyor

B. Bitkisel Demir İçeren Yiyecekler
Özellikle tahıllar, hayvansal gıdalar kadar olmasa da önemli demir içeren yiyecekler listesinde yerlerini alırlar. Ancak tahıllardan daha çok demir içeren yiyecekler arasında en önemlileri kuru yemişler, kuru baklagiller ve bazı sebzelerdir. Bu nedenle öncelikle kuru yemişlerden sonra da kuru baklagiller, sebzeler ve tahıllardaki demir ve protein oranlarını açıklayacağız.

1. Ay çekirdeği

100 gram ay çekirdeğinde 27 gram protein ve 7 mg demir bulunur. Bu demir oranı yüksektir. Kolesterolü yoktur. Bu nedenle doktorunuza danışarak tüketebilirsiniz.

2. Şam fıstığı

100 gram şam fıstığında 19 gram protein ve 7,3 mg demir bulunur. Kolesterolü sıfırdır.

3. Badem içi

100 gram badem içinde 19 gram protein ve 4,6 mg demir bulunur. Kolesterolü oranı sıfırdır. Ancak fazlası kabızlık yapabilir. Dikkatli tüketilmelidir.

4. Kavrulmuş fıstık içi

100 gram kavrulmuş fıstık içinde 26 gram protein ve 2,3 mg demir bulunur. Kolesterolü oranı sıfırdır. Kabızlık yapabileceği için dikkatli tüketilmelidir.

5. Fındık içi

100 gram fındık içinde 13 gram protein ve 3,8 mg demir bulunur. Protein oranı düşüktür. Kolesterolü oranı sıfırdır. Kabızlık yapabileceği için dikkatli tüketilmelidir.

6. Ceviz içi

100 gram ceviz içinde 15 gram protein ve 2,1 mg demir bulunur. Kolesterolü oranı sıfırdır. Asit etkisi yapabileceği için fazla tüketilmemesinde yarar vardır.

7. Bezelye içi

100 gram bezelyede 23 gram protein ve 5,3 mg demir bulunur. Bitkisel olduğu için kolesterol oranı da sıfırdır.

8. Soya fasulyesi

100 gram soya fasülyesinde 35 gram protein ve 8,6 mg demir bulunur. Bitkisel olduğu için kolesterol oranı da sıfırdır.

9. Mercimek

100 gram mercimekte 23 gram protein ve 6,8 mg demir bulunur. Bitkisel olduğu için kolesterol oranı da sıfırdır.

10. Nohut

100 gram nohutta 20 gram protein ve 6,5 mg demir bulunur. Bitkisel olduğu için kolesterol oranı da sıfırdır.

11. Kuru fasulye

100 gram kuru fasulyede 22 gram protein ve 6,2 mg demir bulunur. Bitkisel olduğu için kolesterol oranı da sıfırdır.

12. Maydanoz

100 gram maydanozda 4 gram protein ve 8,1 mg demir bulunur. Bitkisel olduğu için kolesterol oranı da sıfırdır.

13. Ispanak

100 gram ıspanakta 3 gram protein ve 3,1 mg demir bulunur. Bitkisel olduğu için kolesterol oranı da sıfırdır.

14. Pırasa

100 gram pırasada 1,7 gram protein ve 2,2 mg demir bulunur. Bitkisel olduğu için kolesterol oranı da sıfırdır.

15. Arpa

100 gram arpada 11 gram protein ve 2,8 mg demir bulunur. Bitkisel olduğu için kolesterol oranı da sıfırdır.

16. Tane pirinç

100 gram doğal tane pirinçte 37,4 gram protein ve 2,6 mg demir bulunur. Bitkisel olduğu için kolesterol oranı da sıfırdır. Bunlar dışında 100 gram çavdar ununda 2,2 miligram, mısır ununda 2,3 miligram, buğday kepek ununda 3 miligram, kepek ekmeğinde 2 miligram, beyaz ekmekte 0,88 miligram ve çavdar ekmeğinde 1,89 miligram demir minerali bulunur.
Kan Yapan Vitaminler
Folik asit, B6 ve B12 vitaminleri kan yapan vitaminler arasındadır.

Folik asit

Folik asit kırmızı kan hücreleri için gerekli bir B grubu vitaminidir. Folik asit içeren gıdalar, zenginleştirilmiş kahvaltılık gevrekler, sığır karaciğeri, inek bezelye, ıspanak, kuşkonmaz, pişmiş fasulye, yeşil bezelye ve brokoli olarak sıralanabilir.

B6 vitamini

B6 vitamini, aynı zamanda pridoksin olarak da bilinir. Vücutta doku ve hücrelere oksijen taşıyan hemoglobin ve kırmızı kan hücrelerinin üretiminde görevlidir. Ayrıca, B6 vitamini ayrıca beyaz kan hücrelerinin üretiminde de etkilidir. B6 vitamini içeren yiyecekler, güçlendirilmiş tahıllar, patates, muz, nohut fasulye, tavukgöğsü, sığır, alabalık ve ayçiçeği tohumu olarak sıralanabilir.

B12 vitamini

B12 vitamini, kobalamin olarak da bilinir ve kemik iliğindeki kırmızı kan hücrelerinin sentezlenmesi için gereklidir. B12 açısından zengin besinler; karaciğer, zenginleştirilmiş kahvaltılık gevrekler, alabalık, somon, yoğurt, süt, peynir ve yumurta olarak sıralanabilir.